Kooprecht sociale huurder verandert in voorkooprecht

Het kooprecht van sociale huurders wordt aangepast. Het kooprecht voor de zittende huurders verandert in een voorkooprecht bij de sociale huisvestingsmaatschappij. Dat heeft Vlaams minister van Wonen Liesbeth Homans geantwoord op een vraag van Vlaams volksvertegenwoordiger Björn Anseeuw (N-VA).

Wie een sociale woning huurt, kan die woning na verloop van tijd kopen. Dat zogenaamde kooprecht is wel gekoppeld aan een reeks voorwaarden. Zo moet de huurwoning bijvoorbeeld minstens 15 jaar als sociale huurwoning ter beschikking zijn gesteld en moet de huurder minstens vijf jaar in de woning hebben gewoond.

Het kooprecht wordt echter weinig gebruikt. In 2014 ging het bijvoorbeeld om een honderdtal woningen. Volgens parlementslid Anseeuw zadelt de maatregel bovendien zowel de koper als de sociale huisvestingsmaatschappij (SHM) op met nogal wat praktische problemen op. Door het kooprecht slinkt bijvoorbeeld het patrimonium van de SHM. Anseeuw: "Ook al moet de opbrengst van zo'n verkoop opnieuw worden geïnvesteerd in de bouw van nieuwe sociale woningen, toch duurt het enige jaren vooraleer die nieuwe sociale woning er staat."

De N-VA'er wijst ook op mogelijke problemen bij de renovatie van een rij sociale woningen waarvan er enkele zijn verkocht. Dat loopt vaak niet van een leien dakje. "Stel bijvoorbeeld dat er in een straat 10 sociale gezinsrijwoningen staan waarvan er 3 door huurders werden gekocht. Ofwel komen er dan klachten van de kopers omdat de SHM woningen laat 'verloederen' waardoor de eigendom van de kopers in waarde daalt. Ofwel levert dit problemen voor de SHM die de woningen bijvoorbeeld wil slopen en heropbouwen maar in de rij van 10 geconfronteerd wordt met 3 eigenaars die de woning niet terug aan de SHM willen verkopen," aldus Anseeuw.

Minister Homans wil het kooprecht nu omvormen. Bedoeling is dat woningen enkel nog kunnen verkocht worden op initiatief van de huisvestingsmaatschappijen. Daarbij zouden de zittende huurders wel voorkooprecht krijgen. Parlementslid Anseeuw reageert tevreden: "Met de hervorming staat het de sociale huisvestingsmaatschappijen vrij woningen te verkopen binnen de eigen strategie, waarmee ze mee vorm geven aan het lokaal woonbeleid. Ook behouden huurders de kans om de woning die ze huren te kopen. Sociale mobiliteit binnen de sociale woningmarkt blijft zo mogelijk. Kortom, dit is een win-win voor huurder en sociale huisvestingsmaatschappij".