Van Overtveldt pleit voor globale evaluatie van vastgoedfinanciering

“Misschien is het tijd dat we het vastgoedgebeuren eens in zijn globaliteit gaan herbekijken, niet alleen de woonkredieten maar ook de fiscaliteit en alles wat ermee samenhangt?” Zo reageerde minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA) vanuit Washington op de discussie die de jongste weken woedt over de mogelijke verstrenging van hypothecaire kredieten.

De Nationale Bank heeft een voorstel klaar, waarbij de Belgische banken meer kapitaal zullen moeten opzijzetten als ze een krediet verstrekken voor meer dan 80 procent van de waarde van een vastgoed. Het voorstel van KB moet wel nog goedgekeurd worden door de regering en kan best nog enige discussie uitlokken. De nieuwe regels zouden in principe op 1 juni ingaan.

De gouverneur van de Nationale Bank Jan Smets, die ook aanwezig is op het IMF in Washington, wil eerst en vooral de misverstanden de wereld uit. "Kredieten voor meer dan 80 procent van het aankoopbedrag zullen ook in de toekomst mogelijk blijven, maar de banken zullen dan wel zelf wat meer kapitaal moeten opzij zetten". Smets geeft toe dat het de bedoeling is dat banken voorzichtiger worden. "De taak van de Nationale Bank is de gezondheid van het financieel systeem te bewaken".

De bankgouverneur verwijst naar de evolutie de jongste jaren. De groei van de schulden van gezinnen in België is meer gestegen dan het Europese gemiddelde. "Daarbinnen is een niet onaardige fractie van mensen die meer dan 80 procent van het aankoopbedrag leent. Als de vastgoedprijzen zouden dalen, dan wordt het onderpand ook minder waard en zullen de banken meer verliezen gaan lijden". De Nationale Bank verstrengde de jongste jaren al de kapitaalvereisten voor de banken, maar dat heeft de markt niet gekalmeerd. "De schulden zijn blijven stijgen, de vastgoedprijzen blijven opwaarts gaan en het aandeel aan kwetsbare categorieën blijft relatief groot", merkt Smets op. "Vandaar dus het voorstel om de kapitaalregels nog wat te verstrengen. We hadden hierover trouwens een waarschuwing gekregen van Europa".

Het voorstel van de Nationale Bank zette Vlaams minister van Financiën Bart Tommelein ertoe aan om met de verzekeringssector te overleggen om particulieren een kredietverzekering aan te bieden, waardoor men toch nog 100 procent zou kunnen lenen. Smets wil hier nog niet op reageren. "Ons directiecomité moet dat voorstel nog bestuderen", klonk het.

Van Overtveldt begrijpt alvast de bezorgdheid van de Nationale Bank. "We hebben de voorbije tien jaar geleerd wat ontwikkelingen in de vastgoedsector kunnen betekenen voor de rest van de economie". De minister wijst erop dat de overheid de verantwoordelijkheid heeft dat de sector het goed doet: het gaat immers om een sector met een grote toegevoegde waarde. "Maar we hebben ook de verantwoordelijkheid dat de mensen niet in de problemen komen omdat hun schuldenlast te zwaar is". Hij pleit voor een globale aanpak, dus niet alleen de financiering maar ook de fiscaliteit. Een deel van die fiscaliteit, met name de woonbonus, is wel een bevoegdheid van de gewesten.